بررسی روابط صفات مورفولوژیکی در ژنوتیپ‌های سیاه تاغ (Haloxylon aphyllun)

به منظور تشریح رابطه میان متغیرها در جمعیت‌های مختلف تاغHaloxylon aphyllum پژوهشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سمنان انجام شد. در این تحقیق تعداد 29 ژنوتیپ تاغ که از تاغزارهای استانهای یزد، سیستان و بلوچستان، سمنان و قم جمع‌آوری شده بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. این بررسی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد به طوری‌که در هر واحد آزمایشی 6 گیاه به فواصل 5×5 کشت گردیدند. صفات ارتفاع گیاه، مساحت تاج پوشش، قطر یقه، ارتفاع گیاه از یقه تا اولین انشعاب، درصد زنده‌مانی (استقرار)، بذردهی، آلودگی به موریانه، آلودگی به تریپس و پسیل مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه آماری در مورد داده‌های سال پنجم انجام شد. همبستگی میان صفات مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس ضرایب همبستگی تجزیه علیت انجام شد. نتایج تجزیه علیت نشان داد که 3 صفت درصد آلودگی به موریانه، ارتفاع گیاه از یقه تا اولین انشعاب و ارتفاع گیاه به ترتیب با اثرات مستقیم 744/0-، 516/0- و 352/0 مهمترین صفات تأثیرگذار در مساحت تاج پوشش می‌باشند. اما با توجه به اینکه همبستگی میان صفات درصد آلودگی به موریانه با مساحت تاج پوشش از ضریب تبیین پایین(203/0) برخوردار بود. بنابراین تعمیم پذیری آن پایین است. همچنین در این بررسی تأثیر غیر مستقیم صفت ارتفاع گیاه از یقه تا اولین انشعاب بر مساحت تاج پوشش تقریبا دو برابر اثرات مستقیم آن بود. بنابراین از میان صفات مورد بررسی، صفت ارتفاع گیاه می‌تواند در امر گزینش حایز اهمیت باشد. این نتایج می‌تواند در برنامه‌های به نژادی تاغ مورد استفاده واقع گردد.